بررسی خاصیت نماتد کشی کرقیچ و فرفیون

نماتد مولد غده ریشه (meloidogyne javanica) از جمله عوامل مهم کاهش محصولات کشاورزی، به ویژه خیار گلخانه ای، می باشد. در سالیان اخیر ، نظر به مسائل اقتصادی و زیست محیطی، استفاده از ترکیبات طبیعی موجود در گیاهان برای کنترل نماتد ها مورد توجه محققین قرار گرفته است. استفاده از عصاره های گیاهان به عنوان روشی موثر و ایمن جهت کنترل نماتدها به ویژه نماتد مولد گره ریشه می باشد. در این بررسی خاصیت نماتدکشی عصاره ی آبی و متانولی دو گیاه سازگار به مناطق خشک شامل فرفیون اصفهانی (euphorbia herteradenia) و کرقیچ بیابانی (hertia angustifolia) بر درصد مرگ و میر لارو سن دو نماتد مولد گره ریشه خیار سبز گلخانه ای (رقم یارن)، در پنج غلظت و چهار تکرار، در قالب طرح کاملاً تصادفی و آزمایش فاکتوریل در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. در شرایط آزمایشگاه درصد مرگ و میر لارو سن دو در پنج غلظت مختلف (عصاره آبی: 5، 5/2، 25/1، 5/0 و غلظت صفر به عنوان شاهد و عصاره متانولی: 500، 250، 125، 50 پی پی ام و غلظت صفر به عنوان شاهد) و سه زمان 24، 48 و 72 ساعت پس از قرارگیری لارو سن دو نماتد در معرض عصاره، محاسبه شدند. برای شاهد از آب مقطر سترون استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که بین غلظت های مختلف عصاره از نظر درصد مرگ و میر نماتد اختلاف معنی داری (01/0p?) وجود دارد. خاصیت کشندگی عصاره آبی دو گیاه مورد بررسی از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشت اما عصاره متانولی گیاه کرقیچ منجر به افزایش درصد مرگ و میر نماتدها در مقایسه با عصاره متانولی فرفیون گردید. بیشترین اثر کشندگی دو عصاره آبی و متانولی به ترتیب مربوط به غلظت های 25/1 درصد و 125 پی پی ام و زمان 72 ساعت پس از قرارگیری لارو سن دو بوده است. این نتایج نشانگر پتانسیل بالقوه متابولیت های ثانویه موجود در عصاره این گیاهان جهت مبارزه با نماتد مولد گره ریشه می باشد.